حالات امام کاظم در نماز

---

حالات امام کاظم (علیه‌السّلام) در نماز، حالاتی از جمله لرزش بدن از خوف خدا و سیمای زرد، حاکی از کثرت عبادت و اطاعت آن حضرت می‌باشد.

۱ - امام کاظم در بیان شافعی

---

کمال الدّین محمّد بن طلحه شافعی در حق او فرموده: اوست امام کبیر القدر عظیم الشّان، کثیر التهجّد، مجد در اجتهاد، و مشهور به عبادات، مواظب بر طاعات، مشهور به کرامات، شب را به روز می‌آورد به سجده و قیام، و روز را به آخر می‌رسانید به تصدّق و صیام، و به سبب بسیاری حلمش و گذشتن از جرم تقصیرکنندگان در حقّش کاظم خوانده شد، جزا می‌داد کسی را که بدی کرده بود به او با احسان به او و کسی را که جنایتی بر او وارد آورده به عفو از او، و به جهت کثرت عبادتش نامیده شد به عبد صالح، و معروف شده در عراق به «باب الحوائج الی الله» زیرا، که هر که متوسّل به آن جناب شده به حاجت خود رسیده.

۲ - نماز امام کاظم

---

حضرت امام موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) عابدترین اهل زمان خود و اَفقه از همه و سخی‌تر و گرامی‌تر بود، روایت شده که شب‌ها برای نوافل شب برمی‌خاست، و پیوسته نماز می‌گذاشت، تا نماز صبح و چون فرض صبح را ادا می‌کرد، تعقیب می‌خواند تا طلوع آفتاب، پس برای خدا سجده می‌کرد و پیوسته در سجود و تحمید بود و سر بر نمی‌داشت تا نزدیکی زوال و این دعا را بسیار می‌گفت: «اللّهم انّی اسئلک الرّاحة عند الموت و العفو عند الحساب» و مکررّ می‌کرد این را.

۳ - گفتار بغدادی در مقام امام کاظم

---

خطیب بغدادی که از اعاظم اهل سنّت و موثّقین از مورّخین و قدمای ایشانست، گفته که: موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) را عبد الصالح می‌گفتند، از شدّت عبادت و کوشش و اجتهادش، و گفته: روایت شده است که آن حضرت داخل مسجد پیغمبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) شد و به سجده رفت. در اوّل شب، شنیدندکه پیوسته می‌گوید: «عظم الذّنب من عبدک فلیحسن العفو من عندک»، یعنی: گناه بنده تو بزرگ است، پس بخشش از جانب تو نیکو است. و این را مکرّر گفت تا داخل صبح شد.

۴ - وصف امام کاظم از زبان مامون

---

و در خبری که از مامون نقل شده در ورود حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) بر‌ هارون الرّشید، مامون گفته: «اذ دخل شیخ مسخد قد نهکته (خ ل) العبادة، کانّه شن بال قد کلم السّجود وجهه و انفه»، یعنی: وارد شد بر پدرم پیرمردی که صورتش از بیداری شب و عبادت زرد ورم‌دار شده بود، و عبادت او را رنجور و لاغر کرده بود به حدّی که مانند مشک پوسیده شده بود، و کثرت سجده صورت و بینی او را مجروح کرده بود، و در صلوات بر آن حضرت در وصف آن جناب گفته شده: «حلیف السّجدة الطّویلة و الدّموع الغزیرة.»

۵ - تاثیر سجده امام هفتم

---

روایت شده که‌ هارون الرشید فرستاد به نزد حضرت موسی بن جعفر (علیه‌السّلام) در وقتی که در حبس بود، کنیزی عاقله و صاحب جمال را که آن جناب را خدمت کند در زندان، و ظاهراً نظرش در این کار آن بود که شاید حضرت به سوی او میل نماید، و قدر او در نظر مردم کم شود، یا آن که برای تضییع آن جناب بهانه بدست آورد، و خادمی فرستاد تفحّص از حال او نماید، خادم دید که کنیز را که پیوسته برای خدا در سجده است، و سر بر نمی‌دارد، و می‌گوید: «قدّوس قدّوس، سبحانک سبحانک»، پس بردند او را به نزد‌ هارون، دیدند از خوف خدا می‌لرزد، و چشم به آسمان دوخته، و مشغول گشت به نماز، از او پرسیدند، این چه حالتی است که پیدا کرده‌ای گفت: عبد صالح را دیدم که چنین بود، و پیوسته آن کنیز به همین حال بود تا وفات کرد، و ابن شهر آشوب این روایت را مفصّل نقل کرده، و علّامه مجلسی (رحمة‌الله‌علیه) آن را در جلاء العیون نوشته.

۶ - پانویس

---